ترجمه و تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون




 
تاریخچه ‌ی هیچ یک از سبک‌های هنرهای رزمی نمی‌تواند به جذابیت تاریخچه ‌ی کاراته ی سبک شوتوکان باشد. در دنبال نمودن تاریخچه ‌ی این هنر رزمی برای یافتن چگونگی پیدایش آن از دو سبک موجود کاراته ی اوکیناوایی به جمع ما بپیوندید.
شوتوکان یکی از سبک‌های بسیار شناخته شده ی کاراته است که از مشخصات آن داشتن گام‌ هایی بلند و عمیق با استفاده از حرکاتی خطی، و فقدان داشتن آمادگی جسمانی و تمرینات آموزشی اضافی که از ویژگی ‌های خاص کاراته ی گوجوریوی اوکیناوایی محسوب می ‌شود است. هر چند که حرکات دایره وار معمول در سبک‌ های اوکیناوایی کاراته در سبک کاراته ی شوتوکان مشهود هستند اما کار برد این حرکات در این سبک در پایین‌ ترین حد خود قرار دارند. در حالی که به خصوص تاریخچه ‌ی شکل گیری هنرهای رزمی موضوعی برای بحث و بررسی است و تاریخ دانان نظریات متفاوتی را از خود ارئه می‌دهند، اما زمانی که نوبت به تاریخچه ‌ی کاراته ی سبک شوتوکان می رسد چنین سر در گمی ای غالب نمیگردد. شوتوکان کاراته که یکی از چهار مکتب اصلی کاراته در ژاپن است به وسیله ی "پدر کاراته ی امروزی" - گی چین فوناکوشی - توسعه پیدا کرد و زمان آن به اوایل قرن بیستم بر می گردد.

تاریخچه ‌ی کاراته ی سبک شوتوکان

اوکیناوا تِ و یا تودِ اصطلاحی مشترک برای سه شاخه از دفاع شخصی بود - شوری تِ، ناها تِ، و توماری تِ که هر یک از آنها به اسم شهرهای اوکیناوا، جایی که از آن جا پدید آمدند، نام گذاری شده بودند. با گذر زمان، این سه شاخه از دفاع شخصی به شکل دو سبک اصلی کاراته در آمدند - شورئی ریو، و شورین ریو. با وجود این که ممنوعیت آموزش هنرهای رزمی که از قرن هفدهم و پس از اشغال اوکیناوا به وسیله ی کشور ژاپن پای بر جا مانده بود، در راه توسعه ی این سبکهای کاراته ی اوکیناوایی مشکل پدید می آوردند اما بسیاری از افراد با موفقیت در هر یک از این دو سبک مهارت پیدا کردند، در حالی که برخی دیگر به طور هم زمان موفق به کسب مهارت در هر دو سبک پیدا کردند.
گی چین فوناکوشی یکی از آن دسته از افرادی بود که موفق به کسب مهارت در هر دو سبک کاراته ی اوکیناوایی - شورئی ریو و شورین ریو گردید. وی آموزش خود را از سنی بسیار پایین و از طرف داران پر و پا قرص این زمینه یعنی آنکو ایتوسو و یاسوتسونه آزاتو آغاز نمود. فوناکوشی چندین سال را صرف مهارت یافتن در هر دو سبک از این هنر رزمی کرد. در سال 1902 و به فرمان شینتارو اوگاوا، عضو کمیسیون آموزش که اصرار داشت تا این هنرهای رزمی باید به عنوان بخشی از درس تربیت بدنی در مدارس گنجانیده شوند، ممنوعیت آموزش هنرهای رزمی در اوکیناوا بر داشته شد. این امر به نقطه ی عطفی در جهت توسعه ی این هنرهای رزمی در این منطقه بدل گردید. گی چین فوناکوشی تکنیک های کارته ای دو سبک را با یک دیگر تلفیق نمود - شوری ریو و شورین ریو و سبکی جدید را پدید آورد که در نهایت به وسیله ی دانش آموزان وی شوتوکان نام گذاری شد.

منشأ اصطلاح شوتوکان

فوناکوشی هرگز نامی را بر روی سبک نو پای کاراته ی خود نگذاشت، بلکه تنها با نام کاراته از آن یاد میکرد. وی نام برخی از کاتاها را تغییر داد (دنبالهای از وضعیتها و حرکتها) تا بدین ترتیب بتواند تلفظ کاتاهای شوتوکان را در لهجه ی هونشوی ژاپنی آسانتر گرداند. اصطلاح "شوتوکان" در واقع نامی است که توسط شاگردان فوناکوشی بر روی دوجویی (امکانات تمرینی برای انجام هنرهای رزمی)، که به وسیله ی فوناکوشی در سال 1939 ساخته شده بود، نهاده شد. شاگردان فوناکوشی واژه ی "شوتو" به معنی حرکات کاج (که اسم مستعار به کار برده شده به وسیله ی فوناکوشی بود) و "کان" به معنی خانه را با یک دیگر ترکیب نمودند تا این نام را به یاد سن سئی (استاد هنرهای رزمی) خود به وجود آورند. همین دوجو در نهایت در بمباران سال 1945 به وسیله ی نیروهای متحدین ویران گردید.

منشأ کمر بندها و رتبه های کاراته ی سبک شتوکان

سیستم رتبه بندی کیو / دان و کئی کوگی (لباس فرم آموزش) که به وسیله ی بنیان گذار رشته ی جودو یعنی کانو جیگورو به وجود آمد، توسط فوناکوشی برای سبک جدید کاراته ی وی در سال 1924 انتخاب گردید. این سیستم رتبه بندی از کمر بندهای رنگی استفاده نمود - سفید، قهوه ای و مشکی، برای نشان دادن رتبه. در دهم آوریل سال 1924، فوناکوشی اولین رتبه ی دان را به دانش آموختگان خود اوتسوکا، توکودا، هیروسه، شیمیزو، آکیبا، شینیو کاسویا و ماکوتو گیما اهداء نمود؛ تمامی آنها در نهایت به مبارزان شوتوکانی مشهور تبدیل شدند. در سال 1948 فوناکوشی اتحادیه ی کاراته ی ژاپن را به وجود آورد - که حتی امروزه هم به عنوان یکی از مؤثرترین سازمانهای کاراته ی شوتوکان در سر تا سر دنیا محسوب می شود، و تا زمان مرگش در سال 1957 ریاست آن را بر عهده داشت.
پس از مرگ فوناکوشی در سال 1957 شاگردان وی به گسترش سبک شوتوکان کاراته در دیگر نقاط جهان ادامه دادند. افتخارِ آوردن این رشته از هنرهای رزمی به کشور ایالات متحده ی آمریکا به تسوتومو اوشیما که یکی از شاگردان شخص گی چین فوناکوشی بود باز میگردد که در سال 1959 سازمانی به نام شوتوکان کاراته ی آمریکا را بنیاد نهاد. اختلاف نظرهای درونی منجر به ایجاد بیش از یک مکتب در شوتوکان کاراته به مرور زمان گردیده است، با این وجود هر یک از آنها تحت تأثیر سبک شوتوکانی که فوناکوشی به وجود آورد هستند.